با خواندن تيتر گزارش، زود قضاوت نکنيد. در اين گزارش نمي‌خواهم از افزايش حجم زباله‌ها، بي‌توجهي شهروندان در خصوص قراردادن پاکت‌هاي زباله‌ي خود مقابل در منازلشان در زماني غير از ساعات تعيين شده، عدم توجه به بستن در پاکت‌هاي زباله و پخش آن‌ها در سطح شهر به وسيله‌ي حيوانات صحبت کنم. خوش‌بختانه اين مسائل تا حد قابل توجهي در شهر کرمان حل شده و شهرداري کم‌تر با اين مشکلات روبه‌رو است. اما متأسفانه مشکل و يا بهتر است بگويم معضلي که هنوز برطرف نشده و در طول سال بارها با آن مواجه مي‌شويم، حجم زيادي از زباله‌ها به خصوص ظروف يک‌بار مصرفي است که پس از برگزاري جشن‌ها و ديگر مراسم‌هاي ملي و مذهبي در سطح شهر ريخته مي‌شود و به راحتي از کنارشان عبور مي‌کنيم.  متأسفانه هر ساله در روزهاي برگزاري اين مراسم‌ها  علي‌رغم تذکرات مکرر مسئولان باز شاهد اين گونه رفتارهاي نامناسب از سوي برخي از شهروندان هستيم.
شايد شما هم در شب نيمه‌ي شعبان امسال به سطح شهر سري زديد و ضمن شرکت در جشن‌هاي برگزار شده از سوي واحدهاي مختلف با شربت و شيريني پذيرايي شده باشيد. شما پس از خوردن شربت، ليوان آن را کجا انداخته‌ايد؟ ما به خيابان‌هاي شهر کرمان سري زديم تا از نزديک شاهد رفتارهاي مناسب و نامناسب مردم و وضعيت نظافت شهر پس از پايان برگزاري جشن‌هاي نيمه‌شعبان باشيم.
ساعت 17 بعدازظهر 25 تيرماه
بسياري از مغازه‌داران در حال آذين‌بندي، چراغاني و نصب پارچه با مطالبي در وصف حضرت مهدي موعود (عج‌الله تعالي فرجه) بودند، برخي نيز در حال نصب ضبط صوت و امتحان کردن باندهاي آن بودند تا با شروع مراسم‌شان به برگزاري مولودي بپردازند، گروهي نيز در ظرف‌هاي بزرگ، شربت درست مي‌کردند و ليوان‌هاي يک‌بار مصرف را به صورت مرتب کنار يکديگر در سيني‌ها مي‌چيدند.
خيابان‌ها تميز و پاکيزه بود و زباله‌اي ديده نمي‌شد
ساعت 20:30 دقيقه‌ي شب
لحظاتي پس از تمام شدن اذان مغرب و عشا، صداي مولودي خواني از گوشه و کنار خيابان‌ها بلند شد. خيابان‌هايي که تا چند ساعت پيش خلوت به نظر مي‌رسيد، مملو از خودروها و عابران پياده شده بود. مغازه‌داران نيز يکي‌يکي سيني‌هاي شربت را از داخل مغازه بيرون مي‌آوردند و جلوي سرنشينان خودروها مي‌گرفتند، ترافيک سنگيني در برخي از خيابان‌ها به چشم مي‌خورد. اما ترافيک مسئله‌ي اين شب نبود، مسئله ليوان‌ها و ظروف خالي بود که از خودروها يکي پس از ديگري به بيرون پرتاب مي‌شدند و با عبور خودروهاي ديگر از روي آن‌ها بر کف خيابان مي‌شکستند و خرد مي‌شدند. برخي از شهروندان نيز ليوان‌ها را در جوي آب پرتاب مي‌کردند و يا کنار درختان مي‌ريختند.
در اين ميان کساني هم بودند که ليوان‌هاي يک‌بار مصرف، پوست آب‌ميوه و يا بستني خود را در دست نگه مي‌داشتند و با رسيدن به سطل زباله، آن‌ها را در سطل مي‌ريختند که تعداد آن‌ها زياد نبود. نمي‌توانستي باور کني که اين خيابان‌ها، همان خيابان‌هاي چند ساعت قبل از شروع مراسم است. چرا که سطح آن‌ها از زباله به خصوص ليوان‌هاي يک‌بار مصرفي که چند ساعت پيش مغازه‌داران آن‌ها را براي پر کردن شربت در سيني مي‌چيدند، پر شده بود.
در اين ميان پاکبانان شهرداري بودند که با تلاش مضاعف پلاستيک به دست در تمام نقاط شهر پراکنده شده بودند و کار جمع‌آوري زباله‌ها را انجام مي‌دادند. زيرا معتقد بودند اگر جمع‌آوري زباله‌ها را به آخر شب موکول کنند ديگر نمي‌توان در اين شهر راه رفت.
سه چهار ساعتي در خيابان‌ها گشتيم و با ديدن اين صحنه‌ها و رفتارهاي نادرست مردم بارها اين جمله در ذهنمان مرور شد که شهر ما، خانه‌ي ماست؟ اگر شهروندان آن را خانه‌ي خود مي‌دانند چرا اينگونه رفتار مي کنند؟
کم‌کم با نزديک شدن به ساعت‌هاي پاياني شب از حجم خودروها در خيابان‌ها کاسته مي‌شد، صداي مولودي‌ها کم‌تر به گوش مي‌رسيد، از پذيرايي هم ديگر خبري نبود. فقط پاکبانان بودند و تعداد زيادي ظروف يک‌بار مصرف که در سطح شهر پخش شده بودند.
به سراغ يکي از پاکبانان رفتم، نگاهي به ليوان شربت خالي که در دستم بود، انداخت و گفت: همه انداختند، تو هم بينداز. نمي‌دانستم چه جوابي بدهم. خودم را معرفي کردم؛ او پس از آن که متوجه شد روزنامه نگارم از بي‌مسئوليتي و بي‌توجهي برخي شهروندان نسبت به حفظ پاکيزگي شهر گلايه کرد.
وي ادامه داد: برخي از شهروندان در اين ايام با ريختن زباله‌ها به خصوص ظروف و ليوان‌هاي يک‌بار مصرف در خيابان انتظار دارند که کارگران آن‌ها را به سرعت جمع‌آوري کنند و روز بعد هيچ اثري از زباله‌‌ها در خيابان‌ها و سطح شهر هم نباشد.
وي گفت: مردم براي راحتي خود به استفاده از ظروف يک‌بار مصرف روي آوردند، اما نمي‌دانند که زحمات آن‌ها اکنون بر دوش کارگران شهرداري افتاده و کار آن‌ها را دو چندان کرده است.
وي اضافه کرد: ريختن زباله در سطح شهر مناظر ناخوشايندي را ايجاد مي‌کند که در اين خصوص بايد با افرادي که محيط زيست را کثيف مي‌کنند، برخورد جدي شود.
اين پاکبان گفت: بعضي از مردم با اين عقيده که کارگران شهرداري موظف هستند زباله‌ها را جمع‌آوري کنند، نسبت به حفظ پاکيزگي خيابان‌ها و معابر بي‌توجه‌اند و زباله‌ها را در سطح شهر رها مي‌کنند که به فرهنگ‌سازي در اين زمينه نياز است.
وي گفت: تا با متخلفان برخورد جدي نشود، هيچ وقت آن‌ها متوجه کار اشتباه‌شان نمي‌شوند.
از او براي آن که در تهيه‌ي گزارشم با من هم‌کاري کرد، تشکر کردم و او نيز به آرامي با گفتن اين که روزهاي جشن روز عزاي کارگران شهرداري است، خداحافظي کرد و رفت.
با توجه به اين که کليه‌ي فعاليت‌هاي پاک‌سازي محيط و جمع‌آوري زباله‌ها بر عهده‌ي شهرداري است، به سراغ قائم‌مقام شهردار و معاون خدمات شهري شهرداري کرمان رفتيم.
مهندس حسين کردي در آغاز با بيان اين که برپايي اعياد مذهبي، سوگواري و مراسم مشابه برخواسته از شور، عشق و ارادت مردم به اهل بيت عصمت و طهارت است، گفت: مردم مسلمان و فرهنگ‌دوست ايران اسلامي چه آنان که با برپايي مراسم و ميزباني خود عرض ارادتي به ساحت مقدس اوليا خدا مي‌کنند و چه آن دسته از پيرواني که با حضور پرشور خود در مراسم بر پا شده، بر رونق و اثربخشي معنوي آن مي‌افزايند، بر اين مهم واقف و آگاهند که جلوگيري از هر گونه بي‌نظمي، ناهنجاري، ناپاکيزگي و ايجاد فضايي آکنده از زباله و نازيبا در محيط برگزاري مراسم تا چه اندازه مي‌تواند بر روح و روان شهروندان و نيز زيبايي چهره‌ي شهرمان اثرگذار باشد.
وي افزود: در بسياري از مواقع شاهد هستيم که برخي اصناف و نيز دوست‌داران ولايت و امامت با توزيع شربت و شيريني در اعياد و مناسبت‌هاي ديني در محل کار خود از شهروندان پذيرايي مي‌کنند و برخي از شهروندان نيز پس از صرف آن‌ها، ظرف را بدون هيچ توجهي به محيط اطراف و در مسيرهاي عبور شهروندان پرتاب مي‌کنند و باعث کثيف شدن معابر شهري مي‌شوند.
کردي اظهار داشت: پاکبانان شهرداري از نيمه‌هاي شب تا طلوع صبح همه روزه خيابان‌ها و معابر شهر را تميز نموده و با طلوع خورشيد پاکي و زيبايي را به شهروندان تقديم مي‌کنند.
وي افزود: در برخي از روزها هنوز ساعاتي از تميزي شهر و به وجود آمدن اين چهره و چشم‌انداز زيبا نگذشته است که مي‌بينيم انواع زباله به خصوص ظروف يک‌بار مصرف در سطح شهر ريخته شده است و مزد پاکيزه کردن شهر در پايان آن روز، جز زشتي و نازيبايي چيزي براي پاکبانان شهرداري نيست.
کردي گفت: شهرداري انتظار بيش‌تري از شهروندان در حفظ پاکيزگي شهر در جشن‌هاي نيمه شعبان داشت و پاکبانان شهرداري از لحظات اوليه‌ي آغاز جشن‌هاي نيمه‌ي شعبان در نقاط مختلف شهر حضور داشتند و با در دست داشتن پاکت‌هاي زباله به جمع‌آوري زباله‌ها به خصوص ظروف يک‌بار مصرف اقدام ‌نمودند.
وي گفت: طي دو روز 25 و 26 تير ماه هم‌زمان با شب و روز نيمه شعبان حدود 10 درصد افزايش زباله داشتيم که بخش عمده‌ي آن‌ها ظروف يک‌بار مصرف بود که به صورت پراکنده از نقاط مختلف شهر جمع‌آوري شد و هزينه‌ي سنگيني را براي شهرداري در پي داشت.
قائم‌مقام شهردار اظهار داشت: در جشن‌هاي نيمه‌ي شعبان امسال علاوه بر معابر اصلي، شاهد حجم زياد زباله در خيابان‌هاي فرعي و محله‌ها نيز بوده‌ايم.
وي تصريح کرد: خوب است مردم در گرامي‌داشت‌ها، سوگواري‌ها و هرگونه مراسم، ضمن تکريم مقام شامخ بزرگان دين و ديانت، پاکي و پاکيزگي را نيز از آنان الگو بگيرند و چهره‌ي شهر را با حفظ زيبايي و نظم، هميشه زيبا و چشم‌نواز مشاهده کنند.
کردي گفت: در صورتي که شهروندان عزيز و فرهنگ‌دوست شهر کرمان با جلوگيري از ريختن هر نوع زباله و هرگونه آلوده کردن شهر و نيز با عملکرد خوب و در خور شأن خود در زمينه‌ي حفظ پاکيزگي شهر الگويي براي هم‌نوعان خود باشند، ديري نخواهد پاييد که شهر کرمان در اوج زيبايي و پاکيزگي قرار خواهد گرفت و اين ديار تاريخي هم چون خانه و کاشانه‌مان پاک و پاکيزه خواهد شد.
وي اعلام آمادگي کرد در صورتي که اصناف و ديگر واحدها براي جمع‌آوري زباله‌هاي خود در برپايي مراسم‌هاي ملي و مذهبي نيازمند پاکت زباله باشند، اين معاونت حاضر به هم‌کاري با آن‌ها است.
نجمه ابراهيمي نژاد